Ở Việt Nam, mỗi dịp giỗ chạp không chỉ là dịp tưởng nhớ tổ tiên mà còn là biểu hiện của lòng thành, sự chỉn chu trong văn hoá thờ cúng. Trong các lễ vật mang theo, giỏ trái cây là một phần không thể thiếu. Tuy nhiên, “đám giỗ nên có bao nhiêu loại trái cây” lại là câu hỏi khiến nhiều người đắn đo. Không đơn thuần là chuyện số lượng, mà đó còn là yếu tố văn hoá, tâm linh, thẩm mỹ – và đôi khi cả sự tế nhị trong mối quan hệ. Vậy bao nhiêu loại là vừa đủ, không sơ sài cũng không phô trương?
Không có một con số bắt buộc tuyệt đối cho việc đám giỗ nên có bao nhiêu loại trái cây, nhưng theo kinh nghiệm dân gian và chuẩn mực phổ biến, số lượng thường rơi vào các mốc lẻ và ý nghĩa: 3, 5 hoặc 7 loại. Những con số này không chỉ dễ sắp xếp mà còn mang nhiều hàm ý may mắn, tượng trưng cho sự đủ đầy, hiếu kính và thuận hòa.
Dưới đây là một số mốc thường được chọn:
Ngoài ra, số 9 cũng từng được đề cập trong một số vùng miền phía Bắc – tượng trưng cho sự trường thọ – nhưng khá hiếm và thường dùng trong lễ Tết hoặc lễ tổ đình chùa chiền.
Lưu ý: Tuyệt đối tránh số 4 vì theo phong thuỷ phương Đông, số 4 đồng âm với “tử” (chết), dễ gây cảm giác kiêng kỵ và không may mắn.
Số lượng |
Ý nghĩa |
Khi nào dùng |
---|---|---|
3 |
Tam tài |
Giỗ nhỏ, đơn giản, người quen xã giao |
5 |
Ngũ phúc – phổ biến |
Giỗ ông bà, họ hàng, đồng nghiệp |
7 |
Chu đáo, đầy đủ |
Giỗ tổ tiên bên nội/ngoại, người thân |
Việc quyết định đám giỗ nên có bao nhiêu loại trái cây không chỉ dừng lại ở “chọn con số đẹp” mà còn tùy thuộc vào vùng miền, mối quan hệ với gia chủ và mức độ trang trọng của buổi giỗ. Dưới đây là phân tích từng mốc phổ biến để bạn dễ lựa chọn cho phù hợp.
Ở một số vùng miền như Bắc Trung Bộ hoặc miền núi phía Bắc, nhiều gia đình có xu hướng giản tiện hóa lễ vật, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế khó khăn hoặc khi tổ chức giỗ quy mô nhỏ. Khi đó, chọn 3 loại trái cây là đủ thể hiện tấm lòng.
Ưu điểm:
Nhược điểm:
Ngũ quả là hình thức được ưa chuộng nhất trong các dịp lễ – không chỉ riêng Tết. Trong đám giỗ, nó biểu trưng cho sự trọn vẹn ngũ phúc: phúc, lộc, thọ, khang, ninh.
Ưu điểm:
Gợi ý 5 loại nên có:
Nếu bạn đi giỗ bên nhà vợ/chồng, bên nội/ngoại hoặc các dịp giỗ tổ lớn, giỏ trái cây 7 loại cho thấy sự chu đáo và kính trọng.
Ưu điểm:
Lưu ý khi chọn 7 loại:
Tiêu chí |
3 loại trái cây |
5 loại trái cây |
7 loại trái cây |
---|---|---|---|
Tính phổ biến |
Trung bình |
Rất phổ biến |
Ít phổ biến hơn |
Ý nghĩa tượng trưng |
Đủ thành ý |
Ngũ phúc – đầy đủ |
Viên mãn, nhiều tầng ý nghĩa |
Khi nào dùng |
Giỗ nhỏ, xã giao |
Giỗ người thân, họ hàng |
Giỗ tổ, bên nội/ngoại |
Nguy cơ hiểu lầm |
Có thể bị cho là sơ sài |
Hầu như không có |
Dễ bị xem là cầu kỳ nếu không hợp hoàn cảnh |
Dù chọn 3, 5 hay 7 loại trái cây, điều quan trọng vẫn là chân thành và tôn trọng phong tục nơi bạn đến. Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ phân tích kết quả thực tế và tác động tâm lý – xã hội của từng lựa chọn.
Không phải ai cũng đi đám giỗ trong cùng một hoàn cảnh. Có người đi với tư cách con cháu trong nhà, người lại là thông gia, bạn bè hay đồng nghiệp đến chia sẻ. Việc xác định rõ tình huống giúp bạn chọn đúng đám giỗ nên có bao nhiêu loại trái cây để vừa thể hiện lòng thành, vừa tránh gây hiểu lầm.
Trong những dịp như vậy, nên chọn giỏ 5 hoặc 7 loại trái cây. Đây là mối quan hệ gần gũi, cần thể hiện sự chu đáo, kính trọng.
Đây là tình huống tế nhị, nên ưu tiên giỏ trái cây chỉn chu:
Trường hợp này không cần quá cầu kỳ. 3 loại trái cây là đủ, miễn chọn đúng loại và phối hợp màu sắc hài hòa.
Với những người có vị trí đặc biệt trong lòng bạn, giỏ 5–7 loại sẽ thể hiện trọn vẹn tình cảm.
Không chỉ số lượng, mà loại trái cây trong giỏ quà đi đám giỗ cũng cần cẩn trọng. Một số loại trái tuy phổ biến nhưng lại mang ý nghĩa không tốt, hoặc phạm vào điều kiêng kỵ văn hoá.
Ví dụ:
Mặc dù không có quy định bắt buộc pháp lý nào về đám giỗ nên có bao nhiêu loại trái cây, nhưng việc lựa chọn khéo léo giúp bạn tránh những hiểu lầm không đáng có và thể hiện sự hiểu biết văn hoá.
Tóm lại, việc quyết định đám giỗ nên có bao nhiêu loại trái cây phụ thuộc vào ba yếu tố chính: mối quan hệ với gia chủ, quy mô buổi giỗ và phong tục vùng miền. Nếu muốn an toàn và phù hợp trong hầu hết hoàn cảnh, giỏ 5 loại trái cây là lựa chọn lý tưởng. Trong khi đó, 3 loại phù hợp với sự đơn giản, và 7 loại dành cho những dịp đặc biệt hơn. Hãy chọn số lượng không chỉ theo sở thích, mà theo bối cảnh – để sự kính trọng thể hiện trọn vẹn nhất.